This is the Polish translation of the Evening Prayer Rite I from the 1979 BCP. This time we based it on a translation sent to us almost a year ago by one of our readers, Marek, whom we would like to thank very much for his valuable work. We modified the translation significantly in several places so as to make it, in our opinion, better suit the liturgical purposes and bring it in line with our previous translations.
Polski przekład modlitwy wieczornej w rycie I z Modlitewnika Powszechnego z 1979 r., który zamieszczamy poniżej, w odróżnieniu od opublikowanych wcześniej komplety i modlitwy południowej, nie jest plonem jedynie naszej pracy. Za punkt wyjścia posłużyło nam tłumaczenie tego Oficjum nadesłane nam mniej-więcej rok temu przez Marka, jednego z naszych czytelników, któremu chcielibyśmy też serdecznie podziękować za wykonaną pracę. Z różnych powodów w kilku miejscach dość mocno zaingerowaliśmy w jego tekst, który był przede wszystkim przekładem filologicznym, przystosowując go w naszym zdaniem większym stopniu do użytku liturgicznego i uzgadniając z poprzednimi tłumaczeniami. Podobnie jak do tej pory, wykorzystaliśmy przy tym również istniejące już w języku polskim modlitwy, a także przekłady fragmentów Modlitewnika dokonane przez nas przy innych okazjach. Oczywiście prosimy o uwagi i sugestie. Jeszcze wskazówka dla odmawiających: w tekscie znajduje się zarówno ktantyk Magnificat jak i kantyk Nunc Dimittis. Tradycyjnie Magnificat jest częścią nieszporów (modlitwy na początek wieczoru, “na pożegnanie światła), zaś Nunc Dimittis częścią komplety. Anglikańska Modlitwa Wieczorna stanowi kompilację tych dwóch modlitw. Jednak wraz z powrotem przez Kościół episkopalny do bardziej tradycyjnych, przedreformacyjnych form liturgicznych, powrócił zwyczaj odmawiania odrębnej komplety przed snem. Jeżeli odmawiacie Modlitwę Wieczorną jako ostatnią modlitwę w danym dniu (czyli w funkcji nieszporów i komplety jednocześnie), po czytaniach/czytaniu należy odmówić obydwa kantyki, jeśli natomiast planujecie przed snem odmówić jeszcze kompletę, można opuścić kantyk Nunc Dimittis. Z braku czasu można też oczywiście przed snem odmówić tylko ten kantyk, który sam w sobie jest świętą modlitwą na zakończenie dnia.
Modlitwa Wieczorna, Ryt I
Prowadzący rozpoczyna nabożeństwo jedną lub kilkoma z następujących sentencji z Pisma Świętego zamieszczonych na stronach 37-40 bądź Nabożeństwem Światła na stronach 109-112 i kontynuując wyznaczoną Psalmodią; lub wezwaniem “Boże, ku wspomożeniu naszemu wejrzyj ” na stronie 63. [Wymienione powyżej strony odsyłają do oryginału Modlitewnika Powszechnego; niestety w tej chwili te części nie są jeszcze przetłumaczone na język polski.]
Niech modlitwa ma jak kadzidło wznosi się ku tobie, a podniesienie rąk mych niech będzie moją ofiarą wieczorną.
Psalm 141:2
Łaska wam i pokój od Boga, Ojca naszego, i Pana, Jezusa Chrystusa!
List do Filipian 1:2
Pokłońcie się Panu w świętych szatach, niech drży przed nim wszystka ziemia.
Psalm 96:9
Twój jest dzień i twoja jest noc, tyś stworzył zorze i słońce. Tyś utwierdził granice ziemi. Tyś zdziałał lato i wiosnę.
Psalm 74:16-17
Błogosławię Panu, który dał mi rozum, nawet w nocy przypomina mi to sumienie. Zawsze mam Pana przed oczyma; gdy stoi po prawicy mej, jestem niewzruszony.
Psalm 16:7-8
To Ten, który uczynił Plejady i Oriona, który przemienia ciemności w poranek, a dzień w noc zaciemnia, Ten, który wzywa wody morskie i rozlewa je po powierzchni ziemi – Pan jest imię Jego.
Księga Amosa 8:5
Gdybym rzekł: «Może ukryje mnie ciemność i noc mnie otoczy», to i ciemność nie jest ciemna tobie, i noc jest jasna jak dzień, ciemność dla ciebie jest jak światło.
Psalm 139:11-12
A oto znów przemówił do nich Jezus tymi słowami: «Ja jestem światłością świata. Kto idzie za Mną, nie będzie chodził w ciemności, lecz będzie miał światło życia».
Ewangelia według św. Jana 8:12
Można tu odmówić następujące wyznanie grzechów; lub Oficjum może być kontynuowane od razu wezwaniem „Panie, ku wspomożeniu naszemu wejrzyj“.
Wyznanie grzechów
Prowadzący mówi do zgromadzonych
Drodzy przyjaciele w Chrystusie, uklęknijmy tutaj w ciszy w obecności Wszechmogącego Boga i skruszonymi i posłusznymi sercami wyznajmy nasze grzechy, abyśmy otrzymali przebaczenie przez Jego nieskończoną dobroć i miłosierdzie.
lub
Pokornie wyznajmy nasze grzechy Wszechmogącemu Bogu.
Można zachować milczenie.
Prowadzący i Zgromadzeni wspólnie, klęcząc
Wszechmogący i najmiłościwszy Ojcze,
zbłądziliśmy i oddaliliśmy się od Twych dróg jak zagubione owce,
postępowaliśmy zbyt często według zamysłów i pragnień naszych własnych serc,
zawiniliśmy wobec Twoich świętych praw,
nie uczyniliśmy tego, co powinniśmy byli uczynić
i uczyniliśmy to, czego nie powinniśmy byli czynić.
Ty jednak, Panie, miej miłosierdzie nad nami,
oszczędź tych, którzy wyznają swoje winy,
odnów tych, którzy pokutują,
zgodnie z Twymi obietnicami ogłoszonymi ludzkości
w Chrystusie Jezusie, naszym Panu;
i spraw ze względu na Niego najmiłościwszy Ojcze,
abyśmy mogli odtąd wieść pobożne, sprawiedliwe i rozumne życie,
ku chwale Twojego świętego Imienia. Amen.
Kapłan sam, stojąc, mówi
Niech Wszechmogący i miłosierny Pan udzieli wam przebaczenia i odpuszczenia wszystkich waszych grzechów, prawdziwej pokuty, naprawy życia i pocieszenia swojego Ducha Świętego. Amen.
Diakon albo osoba świecka, używając powyższej formy, klęczy i zastępuje “wam” przez “nam” oraz “waszych” przez “naszych”.
Zaproszenie i Psałterz
Wszyscy stoją
P.
Panie, ku wspomożeniu naszemu wejrzyj.
Z.
Boże, ku ratunkowi naszemu pospiesz.
P.+Z. Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu: jak była na początku, teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.
Poza Wielkim Postem można dodać Alleluja .
Można odmowić lub zaśpiewać następujący hymn lub inny odpowiedni, bądź Psalm na otwarcie
Pogodna Światłości
Fos hilaron
P.+Z.
Pogodna światłości Ojca świętej chwały, Nieśmiertelnego Pana niebiosów i ziemi, Jezu Chryste. Pod zachód dzień nam dobiegł cały, I gwiazdę już wieczorną oczami naszymi Oglądamy w niebie, ku czci Twojej, Boże, Ojcze, Synu, i Duchu świętości, śpiewamy, Boś godzien jest, o Panie, by o każdej porze, Głoszono Twoją chwałę zbożnymi pieśniami, O wielki Synu Boży, Tyś życia szafarzem, Przeto Ci świat pieśń chwały wdzięcznie składa w darze.
Następnie
Wyznaczony Psalm lub Psalmy
Psalm 110 (109)
1. Rzekł Pan Panu memu:
«Usiądź po prawicy mojej, aż rzucę twych nieprzyjaciół podnóżkiem pod twoje stopy.
2. Ze Syjonu wyśle Pan berło twej władzy; panuj pośród swych nieprzyjaciół.
3. Twoje będzie pierwszeństwo,
gdy wyruszysz w dzień zwycięstwa w blasku świętości.
Z żywota przed jutrzenką zrodziłem cię».
4. Przysiągł Pan i nie pożałuje:
«Ty będziesz kapłanem na wieki według obrządku Melchizedecha».
5. Pan po prawicy twojej porazi w gniewie królów.
Psalm 116 (115)
1. Wierzyłem, nawet gdym mówił:
«Jestem bardzo nieszczęśliwy!»
2. Rzekłem w przerażeniu:
«Każdy człowiek jest kłamcą!»
3. Cóż oddam Panu
za wszystkie dobrodziejstwa?
4. Przyjmę kielich zbawienia
i będę wzywał imienia Pańskiego.
5. Spełnię wobec Pana śluby moje w obliczu jego ludu.
6. Droga jest w oczach Pana śmierć wiernych jego.
7. O Panie, otom twój sługa,
twój sługa i syn służebnicy twojej. Rozerwałeś me więzy.
8. Przeto złożę ci ofiarę dziękczynną i będę wzywał imienia Pańskiego.
9. Spełnię wobec Pana śluby moje w obliczu jego ludu,
10. w przedsionkach domu Pańskiego, pośrodku Jeruzalem.
Psalm 117 (116)
1. Chwalcie Pana, wszystkie narody. Chwalcie go, wszystkie ludy!
Gdyż miłosierdzie jego włada nad nami, a prawda jego trwa na wieki.
Na zakończenie Psalmów śpiewa się lub mówi
Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu:* jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen.
Lekcje
Odczytuje się jedną lub dwie Lekcje. Lektor zaczyna od
Czytanie (Lekcja) z…
Można podać rozdział i wersety.
Czytanie (Lekcja) z Ewangelii wg…
Po każdym czytaniu Lektor może powiedzieć
Oto Słowo Boże.
Zgromadzeni
Bogu niech będą dzięki.
Lektor może też powiedzieć Tu kończy się Lekcja (Czytanie).
Po każdym czytaniu można zachować ciszę lub odśpiewać jeden z następujących Kantyków, bądź jeden ze stron 47-52 lub 85-95. Jeśli czytane są trzy Lekcje, Lekcja z Ewangelii czytana jest po drugim Kantyku.
Kantyk Marii
Magnificat
Łk 1, 46-55
Wielbi dusza moja Pana.
I rozradował się duch mój w Bogu Zbawicielu moim.
Iż wejrzał na niskość służebnicy swojej, albowiem oto odtąd błogosławioną mnie zwać będą wszystkie narody.
Albowiem uczynił mi wielkie rzeczy Ten, który możny jest i święte imię Jego.
I miłosierdzie Jego od pokolenia do pokolenia nad tymi, którzy się Go boją.
Okazał moc ramieniem swoim, rozproszył pysznych myślą serca ich.
Złożył mocarzy ze stolicy, a podwyższył niskich.
Łaknących napełnił dobrami, a bogaczy z niczym puścił.
Przyjął Izraela sługę swego wspomniawszy na miłosierdzie swoje.
Jako mówił ojcom naszym Abrahamowi i potomkom jego na wieki.
Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu: jak była na początku, teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.
Kantyk Symeona
Nunc Dimittis
Łk 2, 29-32
Teraz puszczasz sługę Twego, Panie, w pokoju * według słowa Twego,
albowiem oczy moje * oglądały zbawienie Twoje,
któreś zgotował * przed obliczem wszystkich narodów.
Światłość na objawienie poganom * i chwałę ludu Twojego izraelskiego.
Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu: jak była na początku, teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.
Apostolskie Wyznanie Wiary
P.+Z.
, stojąc
Wierzę w Boga Ojca Wszechmogącego,
Stworzyciela nieba i ziemi,
I w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, Pana naszego,
który się począł z Ducha Świętego,
narodził się z Maryi Panny,
umęczon pod Ponckim Piłatem,
ukrzyżowan, umarł i pogrzebion,
zstąpił do piekieł,
trzeciego dnia zmartwychwstał,
wstąpił na niebiosa,
siedzi po prawicy Boga Ojca Wszechmogącego,
stamtąd przyjdzie sądzić żywych i umarłych.
Wierzę w Ducha Świętego,
święty Kościół powszechny,
Świętych obcowanie,
grzechów odpuszczenie,
ciała zmartwychwstanie,
żywot wieczny. Amen
Tekst Credo na stronie 120 może być użyty w zastępstwie.
Modlitwy
Zgromadzeni stoją lub klęczą
P.
Pan z Wami.
Z.
I z duchem Twoim.
P. Módlmy się.
P.+Z.
Ojcze nasz, któryś jest w niebie,
święć się imię Twoje,
przyjdź królestwo Twoje,
bądź wola Twoja,
jako w niebie, tak i na ziemi.
Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj,
i odpuść nam nasze winy,
jako i my odpuszczamy naszym winowajcom.
I nie wódź nas na pokuszenie,
ale nas zbaw ode złego.
Albowiem Twoje jest Królestwo i moc, i chwała
na wieki wieków. Amen
Następnie odmawia się jeden z poniższych zbiorów Responsoriów
A
P.
Panie, okaż nam miłosierdzie swoje;
Z.
I daj nam zbawienie swoje.
P.
Przyoblecz sługi swoje w sprawiedliwość;
Z.
I lud swój wybrany napełnij radością.
P.
Daj pokój, o Panie, na całym świecie;
Z.
Bowiem tylko w Tobie możemy żyć bezpiecznie.
P.
Panie, zachowaj ten naród w Twojej opiece;
Z.
I prowadź nas drogą sprawiedliwości i prawdy.
P.
Niech droga Twoja będzie znana na ziemi;
Z.
Twoje zbawienie pośród wszystkich narodów.
P.
Nie pozwól, o Panie, by będący w potrzebie zostali zapomnieni.
Z.
Ani by odebrana była nadzieja ubogim.
P.
Stwórz w nas serca czyste, o Boże;
Z.
I umocnij nas swoim Duchem Świętym.
B
Aby ten wieczór był święty, dobry i spokojny,
Błagamy Cię, Panie.
Aby Twoi święci aniołowie prowadzili nas po drogach pokoju i dobrej woli,
Błagamy Cię, Panie.
Abyśmy otrzymali odpuszczenie i przebaczenie naszych grzechów i przewinień,
Błagamy Cię, Panie.
O pokój dla Twego Kościoła i dla całego świata,
Błagamy Cię, Panie.
Abyśmy mogli odejść z tego życia w wierze i bojaźni Twojej, i nie zostali potępieni na wspaniałym sądzie Chrystusowym.
Błagamy Cię, Panie.
Abyśmy przez Twego Ducha Świętego zostali złączeni w społeczności z [_______ i] wszystkimi Twymi świętymi, powierzając się wzajemnie i całe nasze życie Chrystusowi,
Błagamy Cię, Panie.
Prowadzący następnie odmawia jedną lub więcej z następujących Kolekt
Kolekta Dnia
…
Kolekta na niedzielę
Panie Boże, którego Syn, nasz Zbawiciel Jezus Chrystus, zatriumfował nad mocami śmierci i przygotował nam miejsce w nowym Jeruzalem; Spraw, abyśmy, którzy dziś dziękowaliśmy za Jego zmartwychwstanie, mogli wielbić Cię w tym Mieście, którego On jest światłem; i w którym żyje i króluje na wieki wieków.
Amen.
Kolekta na piątki
Panie Jezu Chryste, przez swoją śmierć usunąłeś żądło śmierci: Spraw, abyśmy, Twoi słudzy, tak podążali w wierze, gdzie Ty wytyczyłeś drogę, by w pokoju zasnąć w Tobie i przebudzić się podobnymi Tobie; przez wzgląd na troskliwe zmiłowanie Twoje.
Amen
.
Kolekta na Soboty
O Boże, źródło wiekuistej światłości: Rozpostrzyj swój niekończący się dzień nad nami, którzy wypatrujemy Ciebie, by nasze usta mogły Cię chwalić, nasze życie błogosławić, a nasza służba w dniu jutrzejszym oddawać Tobie chwałę; przez Jezusa Chrystusa Pana naszego.
Amen.
Kolekta o Pokój
Boże, od którego pochodzą wszystkie zbożne pragnienia, wszystkie dobre rady i wszystkie sprawiedliwe czyny: Daj swoim sługom ten pokój, którego świat dać nie może, aby nasze serca były nastawione na posłuszeństwo Twoim przykazaniom, a także byśmy, chronieni przez Ciebie od lęku przed wszystkimi wrogami, mogli spędzać nasz czas w spokoju ducha i wyciszeniu; przez zasługi Jezusa Chrystusa, Zbawiciela naszego.
Amen.
Kolekta o pomoc przeciw niebezbieczeństwom
Rozjaśnij nasze ciemności, błagamy Cię, o Panie, i w wielkim miłosierdziu swoim broń nas przed wszystkimi niebezpieczeństwami i zagrożeniami tej nocy; przez wzgląd na miłość Twojego jedynego Syna, naszego Zbawiciela Jezusa Chrystusa.
Amen
.
Kolekta o ochronę
Boże, któryś jest życiem wszystkich żyjących, światłością wiernych, siłą pracujących i odpocznieniem zmarłych: Dziękujemy Ci za błogosławieństwa dane nam we właściwym czasie tego dnia i pokornie błagamy o Twoją miłosierną opiekę w nocy. Doprowadź nas, prosimy Cię, bezpiecznie do godzin porannych; przez Tego, który umarł za nas i zmartwychwstał, Twego Syna, naszego Zbawiciela, Jezusa Chrystusa.
Amen.
Kolekta o obecność Chrystusa
Panie Jezu, zostań z nami, bowiem wieczór jest blisko i dzień się już nachylił; bądź naszym towarzyszem w drodze, rozpalaj nasze serca i obudź nadzieję, abyśmy mogli poznać Ciebie takim, jakim jesteś objawiony w Piśmie i łamaniu chleba. Obdarz nas tym przez wzgląd na swoją miłość.
Amen.
O ile nie są następnie sprawowane Eucharystia lub forma ogólnej modlitwy przyczynnej, dodawana jest jedna z poniższych modlitw za misje
O Boże i Ojcze wszystkich, którego adorują całe niebiosa: Niech wielbi Cię również cała ziemia, wszystkie narody będą Tobie posłuszne, wszystkie języki wyznają i błogosławią Ciebie, a mężczyźni i kobiety wszędzie kochają Ciebie i służą Ci w pokoju; przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Amen.
lub
Czuwaj, drogi Panie, wraz z tymi, którzy pracują, czuwają czy płaczą tej nocy, i powierz tych, którzy śpią, pieczy swoich aniołów. Zaopiekuj się chorymi, Chryste Panie; daj odpoczynek znużonym, pobłogosław umierających, daj ukojenie cierpiącym, zlituj się nad dotkniętymi nieszczęściem, chroń tych, którzy się radują; a wszystko to przez wzgląd na Twoją miłość. Amen .
lub
Boże, który objawiasz w swoich sługach znaki swej obecności: Ześlij na nas Ducha miłości, aby we wzajemnej przyjaźni mogło przybywać między nami Twej obfitej łaski; przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Tu można zaśpiewać hymn
Autoryzowane modlitwy przyczynne i dziękczynne.
Przed zakończeniem Oficjum można dodać jedną z następujących modlitw lub obydwie
Dziękczynienie ogólne
P.+Z.
Wszechmogący Boże, Ojcze wszelkich łask,
my Twoi niegodni słudzy
ofiarujemy Ci najbardziej uniżone i serdeczne dzięki
za wszelką Twoją dobroć i miłosierdzie
okazane nam i wszystkim ludziom.
Błogosławimy Cię za nasze stworzenie, za to, że nas zachowałeś,
i za wszystkie błogosławieństwa tego życia;
ale ponad wszystko za Twą niezrównaną miłość
[okazaną] w zbawieniu świata przez naszego Pana Jezusa Chrystusa;
za środki łaski i za nadzieję chwały.
I błagamy Cię,
daj nam prawdziwe poczucie wszelkich Twoich łask,
ażeby nasze serca przepełniły się niekłamaną wdzięcznością;
i abyśmy oddawali Ci cześć,
nie tylko naszymi ustami, ale naszym życiem,
oddając się na Twoją służbę,
i krocząc przed Tobą
w świętości i sprawiedliwości przez wszystkie dni nasze;
przez Jezusa Chrystusa Pana naszego,
któremu, z Tobą i Duchem Świętym,
niech będzie wszelka cześć i chwała, po wszystkie wieki wieków. Amen.
Modlitwa św. Jana Złotoustego
Wszechmogący Boże, który dałeś nam łaskę, abyśmy teraz zgodnie zanosili Tobie nasze wspólnie błagania, i który obiecałeś przez Twego umiłowanego Syna, że gdzie dwóch lub trzech zebranych jest w Imię Jego, tam będziesz pośród nich: Spełnij, o Panie, pragnienia i prośby z najlepszym dla nas skutkiem; dając nam na tym świecie znajomość Twojej prawdy, a w świecie przyszłym życie wieczne.
Amen.
Następnie
Błogosławmy Panu.
Bogu niech będą dzięki.
Od Niedzieli Wielkanocnej do Pięćdziesiątnicy można dodać do powyższego wersetu i odpowiedzi „Alleluja, Alleluja”
Prowadzący może zakończyć jednym z wersetów
Łaska Pana Jezusa Chrystusa i miłość Boża, i społeczność Ducha Świętego niech będzie z nami wszystkimi
. Amen.
Drugi List do Koryntian 13:14
Bóg nadziei niech nas napełni wszelką radością i pokojem w wierze, abyśmy obfitowali w nadziei przez moc Ducha Świętego.
Amen.
List do Rzymian 15:13
Temu zaś, który mocą działającą w nas może uczynić nieskończenie więcej, niż prosimy czy rozumiemy, Jemu chwała w Kościele i w Chrystusie Jezusie po wszystkie pokolenia wieku wieków!
Amen.
List do Efezjan 3:20-21